Депутаттық қолдау
Мерзімді қызметтегі сарбаздарға Отан алдындағы борышын өтеу уақытында және 2 айға несиелері кейінге шегеріледі. Сарбаздардың аналар кеңесі бұл жеңілдікті 6 жыл күткен болатын. Оларды Мәжіліс депутаттары қолдады және 20 тамыздан бастап заңдық күшіне енеді.
Әскерге шақырылған көптеген отбасы үшін ұлын әскер қатарына алып, отбасы оның несиесін төлей алмаған кездер қайғылы жағдайға айналды. Мұндай оқиға Қарағандыда көктемде болған. Азамат Бимендиннің ұлы көрші үйдегі жігітпен бір уақытта әскерге аттанды.
– Мен ауырып жатырмын дейді. Денсаулық жағдайы тіпті әскерге шақыруға мүмкіндік бермейді. Оны әскерге мәжбүрлеп алып кетеді. Оның несиесі төленбеген, миллионнан астам екен. Ол жылады. Аға, маған көмектес, деп өтінді. Менің несием төленбеген, маған сот орындаушылары қоңырау шалып жатыр деді, – дейді қала тұрғыны Азамат Бимендин.
Азамат жас жігітке көмектесе алмады және ол үшін әлі де алаңдаулы. Қазақстанда мұндай жағдайлар көп. Қорғаныс министрлігінің мәліметінше, мерзімді қызметтің 7 мыңнан астам әскери қызметшісінің 2,5 миллиард теңге сомасына 16,6 мың кредиті бар. Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі банктермен әскери қызметшілерді кейінге қалдыру туралы Меморандумға қол қойды, бірақ бұл ретте пайыздар есептеле берді. Енді норма заңда бекітілетін болады. Әскери қызметшілер мерзімді қызмет өткеру кезеңіне және 60 күнге кредиттік демалыс алады.
– Ешқайда барудың қажеті жоқ, ешқандай мәлімдеме жазудың да қажеті жоқ. Бұл ақпаратты Қорғаныс министрлігі Мемлекеттік несиелік бюроларға немесе Бірінші несиелік бюроға береді, содан кейін несие берушілерге жеткізіледі. Тиісінше, банктер мен микроқаржы кейінге қалдыруды қамтамасыз етеді. Мұнда бәрі автоматтандырылған, – дейді ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің департаменті басқармасының бастығы Белла Чиканова.
Банктер уақытында ақпарат алмаса да, солдатқа қарыздарын есептесе де, солдатты әскери қызметке қабылдау туралы бұйрықтан кейін оларды есептен шығаруға тура келеді. Норма екінші деңгейдегі банктерден де, микроқаржы ұйымдарынан да алынған кез келген кредиттерге – тұтынушылық, микрокредиттерге, ипотекаға қолданылады. Бұл ретте мемлекет банктерге ешқандай өтемақы немесе субсидия төлемейді. Заңға түзету 20 тамыздан бастап күшіне енеді. Алайда, әскери қызметін бастап кеткендерге бұл норма қолданылмайды.
Жұпар АМАНБАЙҚЫЗЫ, «QH»