Сүйек тінінің жеке банкі – сәтті жоба
Қарағандыда сүйек тінінің жеке банкі құрылған. Көпсалалы аурухананың хирургтары неміс технологиясы бойынша сүйек қорын жинаудың арқасында жылына 200-ге дейін операция жасайды. Көбіне материал ретінде жасанды буын салу барысында кесіліп алынатын ортан жіліктің ұршық басы қолданылады.
Алдымен сүйек бөлігі өңделіп, шеміршек беті алынып тасталады. Содан соң зарарсыздандыру контейнеріне салынады. Сөйтіп, 104 градус температурада термиялық тазартудан өтеді. Нәтижесінде барлық вирус, ақуыздар жойылады. Осылайша сүйек құрылымының өзі ғана қалады. Контейнер арнайы тоңазытқышта -28 градус температурада 5 жылға дейін сақталады. Дәрігерлер мұндай донорлық сүйекпен бірге 100% бітіп кететінін айтады. Бұл әдіс сүйек ісіктерін, сондай-ақ тіннің жұқаруына байланысты сынықтарды, құлау, соғылудан болған жарақаттарды операциялау кезінде қолданылады екен.
Профессор Х.Ж.Мақажанов атындағы Қарағанды көпсалалы ауруханасының хирургтары жылына 200-ге дейін сүйек кемігін қалпына келтіру бойынша ота жасайды. Бұл жоба соңғы 10 жылдан бері жасалып келе жатса да, өзінің тиімділігін әбден дәлелдеген. Дәрігерлер донордың сүйек материалы 100% сіңіп, өміршең болатынын айтып отыр. Мамандандырылған травматологиялық-ортопедиялық мекеме 10 жыл бұрын сүйек банкін ашқан. Сүйек материалын дайындаудың негізінде неміс технологиясы жатыр.
– Отыз жыл бұрын сүйек трансплантаты шетелден сатылып алынған. Бұл жағдайда жеткізу проблемалары туындады. Сонымен қатар матада көптеген химиялық зат болды. Неміс әріптестер сүйек жинау жүйесін ойлап тапты. Тәжірибені қабылдау үшін біз Германияға бардық. Оқудан өтіп, жабдық сатып алдық. Бірте-бірте олар технологияны жұмыста қолдана бастады. Бұған дейін сүйек тіндері науқастың есебінен де толтырылды. Бұл операция мен анестезия уақытын ұзартты, қосымша қан жоғалтуға және емделу ұзақтығына әкелді, – дейді м.ғ.д., профессор, Қарағанды медицина университетінің хирургиялық аурулар кафедрасының меңгерушісі, профессор Х.Ж.Мақажанов атындағы аурухананың Травматологиялық орталығының жетекшісі Берік Төлеубаев.
Сүйек материалын толтыру жүйесі реттелген және сенімді болып есептеледі. Бұрын сүйек кемігі сынған адамның басқа жеріндегі сүйекті кесіп алып, жарақат орнын сол арқылы толтыратын болса, қазір осы технология пайдаланылып жатыр. Берік Төлеубаевтың айтуынша, жұмыс істеу үшін қорда 10-15 банк болса жеткілікті. Бұл көлем аурухана қажеттіліктерін еш қиындықсыз жабады. Операциялар балалар мен ересектерге МӘМС бойынша тегін жасалады. Қарағандылық хирургтар тек жедел ем жүргізіп қана қоймайды. Олар сондай-ақ сүйек операциясынан кейін тезірек сауығу механизмдерін әзірлеуге бағытталған зерттеумен айналысады.
Расул МҰХАММЕД,
«QH»