«Еңбек адамы – әрқашан бағалы»: жас кеншінің өмір жолы
Қарағанды облысының шахтасында еңбек етіп жүрген Жасұлан Боранқұл үш жоғары білімімен ғана емес, табандылығымен де өзгелерге үлгі. Ол кеңсе жұмысын шахтаға қалай айырбастағанын, отбасылық өмірі мен болашаққа деген көзқарасын арнайы «Qaragandy Habary» газетіне берген сұхбатында әңгімелеп берді.
– Жасұлан мырза, өзіңіз туралы қысқаша айтып өтсеңіз.
– Мен 1992 жылы Ақмола облысында дүниеге келдім. 2014 жылы Қарағанды мемлекеттік техникалық университетінде «Бастапқы әскери дайындық» мамандығын тәмамдап, Астанадағы политехникалық колледжде екі жыл мамандығым бойынша, яғни алғашқы әскери дайындық пәнінің мұғалімі болып жұмыс істедім. 2017 жылы Орталық Қазақстан академиясында (Фемида) «Құқықтану» мамандығын сырттай бітіріп, «Астана балет» театрында заңгердің көмекшісі болып еңбек еттім. Бірақ кейін шахта саласын таңдадым. 2019 жылы Саран шахтасына жер асты тау-кен жұмысшысы болып кірдім, 2020 жылы үңгірші мамандығын игердім. Қазір 2025 жылдың маусым айынан бері учаске бастығының көмекшісі болып қызмет атқарып келемін.
– Үш жоғары білім әртүрлі салада. Неліктен?
– Басында заман басқа болды. Әуелі педагогиканы оқыдым, кейін заңгерлік қажет болды. Бірақ уақыт өте келе өзімді тау-кен ісінде таптым. Жалақы тұрақтылығы, еңбектің бағалануы мені қызықтырды. Шахтаға алғаш түскенде қорқыныш болды, бірақ уақыт өте үйреніп кетесің.
– Көпшілік кеңсе жұмысын қалайды, ал сіз неге қауіпті мамандықты таңдадыңыз?
– Мен қиындықтан қорықпаймын. Жеңіл ақша табу ойымда болған жоқ. Алғашқыда жер астына түсу қорқынышты болды – 300-400 метр тереңдікке түсесің, үнемі шу мен ылғал, шаң. Бірақ уақыт өте үйреніп кетесің. Шахтер үшін ең бастысы – қауіпсіздік техникасын сақтау. Бір ережені елемеу – өзіңе де, өзгеге де қауіп төндіру. Бұл ережелер біреудің қателігі мен қайғысынан туған, сондықтан қатаң орындалуы тиіс. Біздің бригадада әр ауысым алдында міндетті тексеріс, нұсқаулық өткізіледі. Әр адам арнайы қорғаныс құралын киіп түсуге міндетті.
– Шахтадағы жұмысыңыздың ерекшелігін айтып өтсеңіз.
– Жұмыс 6-8 сағатқа созылады, бірақ физикалық тұрғыдан өте ауыр. Біз жерасты қазбаларын кеңейтіп, жаңа желдеткіш жолдарын жасаймыз, тау жыныстарын бұзып, темір-болатпен бекітеміз. Әрбір метр – адамның қолымен жасалған еңбек. Қазір учаске бастығының көмекшісі ретінде тек өзім ғана емес, бүкіл ұжымның қауіпсіздігіне жауап беремін.
– Жастарға не айтасыз?
– Бүгінде жастардың көбі «қолмен жұмыс істеуді» қаламайды. Бірақ өз еңбегіңмен тапқан нанның дәмі бөлек. Егер тұрақты табыс керек болса, шахта мен зауыт секілді салаларға келуге болады. Әрине, қауіп бар, сондықтан техника қауіпсіздігі қатаң сақталуы керек.
– Алдағы уақытта шахтер мамандығын роботтар алмастырады деп ойламайсыз ба?
– Бұл жақын болашақта болмайды. Кейбір жұмысты тек адам ғана істей алады. Тіпті 100 жылдан кейін де еңбек адамы қажет болады деп ойлаймын. Өйткені сантехник, электрик, жер қазатын қарапайым жұмысшысыз өмір сүру мүмкін емес. Үлкен істердің бәрі дәл осындай еңбектен басталады.
– Жеке өміріңіз бен хоббиіңіз жайлы айта кетсеңіз.
– Үйленгенмін, қызым мен ұлым бар. Жолдасым да шахтада маркшейдер болып еңбек етеді. Бір салада жүрген соң бір-біріміздің жұмысымызды жақсы түсінеміз. Бос уақытымда телескоппен аспан денелерін зерттегенді ұнатамын. Жұлдыздарға қараған сайын, адам еңбегі де – аспандай шексіз екенін түсінесің.
– Әңгімеңізге рақмет! Кенші еңбегінің оңай еместігін тереңірек түсіндік. Сізді және барша әріптестеріңізді алдағы Кеншілер күні мерекесімен құттықтаймыз!
Сұхбаттасқан:
Құралай КӨБЕНОВА, «QH»
Фотолар Жасұлан Боранқұлдың жеке мұрағатынан