Дөңгелек үстел өтті

Қарағанды облысы бойынша Тексеру комиссиясы мен аудит объектілерінің қатысуымен Қарағанды облысының жергілікті маңызы бар автомобиль жолдарын дамытуға бағытталған бюджет қаражатын пайдалану тиімділігінің нәтижелері бойынша дөңгелек үстел өткізілді. 

Аталған мемлекеттік аудитпен бюджет қаражатының көлемі 30,2 млрд. теңге мөлшерінде 12 мемлекеттік мекемеде (Балқаш, Қарағанды, Теміртау, Саран, Шахтинск, Приозерск, Ақтоғай, Бұқар жырау, Қарқаралы, Нұра, Шет аудандары ТКШ басқармасы мен бөлімдері) 132 жобаны (оның ішінде 126-сы орташа жөндеу бойынша) іске асыру қамтылды, оның қорытындысы бойынша жалпы сомасы 11,7 млрд. теңгеге Қазақстан Республикасының бюджет және өзге де заңнамасын бұзушылықтары анықталды.

Сондай-ақ, 25 рәсімдік бұзушылық пен жүйелік кемшіліктері анықталды.

Мемлекеттік аудит барысында және тексеру комиссиясының отырысына дейін 35 837,2 мың теңге (78 062,3 мың теңгеден) өтелді, жұмыстарды орындау жолымен – 25 230,2 мың теңге қалпына келтірілді (27 075,8 мың теңгеден), бухгалтерлік есеп бойынша – 2 731 694,2 мың теңге қалпына келтірілді  (6 829 738,0 мың теңгеден).

Аудит барысында бөлінген қомақты бюджеттік қаражатқа қарамастан (2021-2023 жылдарға – оң динамикамен 102,3 млрд. теңге) жергілікті маңызы бар жолдардың 61%-ында асфальтбетон жабыны жоқ (7518,6 км-нің 4566,6 км). Бұл ретте, 60% немесе 61,2 млрд. теңге орташа жөндеуге бөлінген, олар тек жол санатын өзгертпей ескі асфальтбетон жабынын қалпына келтіруге бағытталған.

Қиыршық тасты және жергiлiктi маңызы бар қара жолдардың басым үлесi – көлiк құралдарының қоғамдық қозғалысының қауiпсiздiгi мен жайлылығын қамтамасыз етудiң негiзгi негiзi.

Қарағанды облысының 2021-2025 жылдарға арналған даму жоспарының нысаналы индикаторына қол жеткізуді жоспарлау кезінде де, есептеу үшін де (іс жүзінде 2023 жылы «Нормативтік жағдайдағы жергілікті маңызы бар жолдардың үлесі» 81,1% -дан 96,3% -ға дейін құрады) автомобиль жолдарының техникалық жай-күйін айқындау мәніне құрал-саймандық тексерусіз көзбен шолып қарау автомобиль жолдарының нақты техникалық жай-күйін көрсетпейді.

Автомобиль жолдарының жұмыстары мен материалдарының сапасына сараптама нәтижелерінің сәйкес келмеуінің жоғары үлесі байқалады. 2021-2023 жылдары іріктелген 3 847 сынаманың 1 569 сынамасы (40,7%) нормативтік талаптарына сәйкес келмейді, олар жойылмаған (оның ішінде 1490 немесе 94,9% асфальтбетон жабынының сапасына сәйкес келмейді).

Сонымен қатар, аудит нәтижелері бюджет заңнамасын, мемлекеттік сатып алу, автомобиль жолдары және құрылыс қызметі салаларындағы заңнаманың едәуір бұзушылықтарын көрсетті, оның ішінде:

— жоспарлау кезеңінде автомобиль жолдарын орташа жөндеу бойынша 43 жобаға ведомстволық сараптама жүргізілмеген, бұл «Негізділік» бюджеттік жүйесі қағидатының тиімсіз жоспарлануына және сақталмауына әкеп соқтырды;

— орташа жөндеу бойынша 53 жоба техникалық қадағалаудың сүйемелдеуінсіз іске асырылды, ол құрылыс-монтаж жұмыстарының сапасы мен көлемінің дұрыстығына теріс әсер етті;

— 24 жоба жобалау-сметалық құжаттаманы әзірлемей, күрделі жөндеудің орнына орташа жөндеу ретінде іске асырылды;

— облыстық, аудандық және елдімекендердің көшелерінің автомобиль жолдарын тиісті есепке алу қамтамасыз етілмеген, автожолдардың негізгі бөлігінде бағалау құны мен техникалық паспорттары жоқ, кейбір жағдайда оларға күрделі шығындар бухгалтерлік баланста көрсетілмей шығыстарға есептен шығарылады;

— құрылыс-монтаждау жұмыстарының көлемі бойынша, тұрақсыздық айыбын төлемеу бойынша және мемлекеттік сатып алудың жосықсыз қатысушылары деп тану туралы сотқа жүгінбеу бойынша бұзушылықтарға әкеп соқтырған мердігерлердің шарттық міндеттемелерін орындауына аудит объектілері, әсіресе аудандар мен қалаларда тиісті бақылау қамтамасыз етілмейді.

Аудиторлық шараның нәтижелері бойынша:

— әкімшілік құқық бұзушылық туралы істерді қарастыруға уәкілетті органдарға 19 бұзушылық фактісі бойынша мемлекеттік аудит материалдары жолданды;

— бұзушылықтарды жою және лауазымды тұлғалардың тәртіптік жауапкершілігін қарастыруға 16 Нұсқама жолданды;

— анықталған бұзушылықтар мен лауазымды тұлғалардың Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық және өзге де актілерінің талаптарын сақтамау фактілері бойынша тиісті мәслихаттарға 12 ұсыныс жолданды.

Қарағанды облысы бойынша Тексеру комиссиясының ақпараты негізінде